Sierteelt en tuin
De sierteelt- en tuinbranche zijn actief bezig met het reduceren van de hoeveelheid verpakkingen. In de afgelopen jaren is met name geïnvesteerd in het terugbrengen van de hoeveelheid karton, zowel in de consumenten- als transportverpakkingen. Ook wordt veel energie gestoken in het toepassen van gerecycled materiaal, de vermindering van het plasticgebruik door folies zo dun mogelijk te maken én in herbruikbare alternatieven voor eenmalige kunststof plantentrays en bloemenfusten.
Trends en uitdagingen
De belangrijkste ontwikkelingen die invloed hebben op verpakkingen in de sierteelt en tuinbranche zijn:
- Ambities van overheden en bedrijven om herbruikbare en recyclebare verpakkingen op de markt te brengen.Verpakkingen moeten voldoen aan de geldende wet- en regelgeving. De Europese Commissie en Nederlandse overheid hebben de afgelopen jaren nieuwe voorstellen ingebracht en aangenomen en voeren actieprogramma’s uit, onder meer om de recyclebaarheid en het hergebruik van verpakkingen te verhogen en de hoeveelheid afval te verminderen. Blijf op de hoogte van deze ontwikkelingen, zodat u tijdig op toekomstige wetgeving kan inspelen en uw bedrijf zich daarmee als koploper op het gebied van verduurzaming kan onderscheiden ten opzichte van andere bedrijven. Het KIDV houdt hier een overzicht bij van de aanpassingen in de wet- en regelgeving, zoals de nieuwe recyclingdoelstellingen, aanpassingen van de essentiële eisen voor verpakkingen en de aanpak van single use plastics en vertaalt deze ontwikkelingen naar de praktijk voor verpakkingen.
Het KIDV heeft recyclechecks ontwikkeld, daarmee kan een bedrijf zelf beoordelen of een verpakking goed recyclebaar is in het huidige systeem. - Het toepassen van recyclaat in kunststof verpakkingen.Het toepassen van recyclaat in verpakkingen zorgt ervoor dat er minder virgin materiaal nodig is. In de sector sierteelt en tuin zijn er veel kansen voor het toepassen van kunststof recyclaat, omdat deze verpakkingen niet hoeven te voldoen aan de eisen die aan voedselverpakkingen worden gesteld. Recyclaat wordt op dit moment gesorteerd in stromen van PET, PP, PE, DKR 350 en folies/film. De kunststof verpakkingen worden (nog) niet op kleur gesorteerd, met als gevolg dat verschillende kleuren gemengd blijven. Hierdoor krijgt recyclaat vaak een donkergrijze kleur. Deze donkere kleur maakt de productie van felgekleurde producten van 100% gerecycled kunststof uitdagend. Veel verpakkingen in deze sector hebben een donkere kleur, zoals plantenpotjes en zakken met tuinaarde, daarom is het toepassen van recyclaat erg kansrijk voor de sector. Tilburg University onderzocht in opdracht van het KIDV de mogelijke knelpunten in wet- en regelgeving ten aanzien van het toepassen van gerecycled kunststof.
- Toepassen van biobased materialen in verpakkingen.Het toepassen van biobased verpakkingsmateriaal gebeurt ook in deze sector. Papier en karton zijn bekende biobased verpakkingsmaterialen. Er zijn verschillende typen biobased kunststoffen. Van sommige is de molecuulstructuur hetzelfde als van fossiele kunststoffen. Deze biobased kunststoffen kunnen in de recycling worden gemengd met fossiele kunststoffen en hebben dezelfde eigenschappen, zoals smelttemperatuur of luchtdoorlaatbaarheid. Een voorbeeld hiervan is bio-PE, dat wordt gemaakt van suikerriet en onder andere wordt toegepast in HDPE flessen.
Er worden ook kunststoffen gemaakt van hernieuwbare grondstoffen die een andere molecuulstructuur hebben dan de conventionele, fossiele kunststoffen. Zij hebben daardoor ook andere eigenschappen. Sommige varianten zijn bijvoorbeeld composteerbaar of laten meer zuurstof door, waardoor deze verpakkingen juist geschikt zijn om bepaalde groenten en fruit te verpakken. Voorbeelden hiervan zijn PLA en zetmeel. PLA wordt onder meer toegepast in trays en folies en zetmeel bijvoorbeeld in kunststof zakjes.
Lees hier meer over biobased en composteerbare verpakkingen. - Hergebruik en standaardisering van verpakkingen.De transportverpakkingen (eenmalige en meermalige kartonnen bloemendozen en kunststof plantentrays) zijn zoveel mogelijk gestandaardiseerd, ten behoeve van optimale recycling en hergebruik.
Klik hier voor meer informatie over herbruikbare verpakkingen. - De groei van online verkopen (e-commerce).Bloemen en planten worden nog nauwelijks online verkocht. Dit verandert op het moment dat ze op een goede manier kunnen worden gedistribueerd. Een van de uitdagingen daarbij zijn de transportverpakkingen, die het levende materiaal beschermen tijdens de bezorgfase. Op termijn zal de verkoop van tuinartikelen online groeien en ook de hoeveelheid verpakkingen hiervoor zal dan toenemen. Kijk dan naar verduurzamingsmogelijkheden in het hele proces. Bij duurzaam verpakken gaat het niet alleen om minder materiaalgebruik. Je maakt een verpakking ook duurzamer als je zorgt dat tijdens de productie verspilling van grondstoffen wordt tegengegaan. Als de verpakking op maat wordt gemaakt voor het product dat erin vervoerd moet worden. Als hij zoveel mogelijk bestaat uit hernieuwbare of gerecyclede materialen. Als bij de productie gebruik wordt gemaakt van duurzame technologieën en duurzaam opgewekte energie. En als de logistiek zo efficiënt mogelijk is ingericht, zodat er niet onnodig lucht wordt vervoerd. Klik hier voor informatie over verduurzaming in de e-commerce sector.
Aan de slag met duurzaam verpakken
Wie aan de slag gaat met duurzaam verpakken, ontdekt vaak al snel dat er meer bij komt kijken dan het gebruik van minder of ander materiaal. Het ontwikkelen van succesvolle duurzame verpakkingen vraagt dat u bijvoorbeeld ook kijkt naar het verpakkingsproces en de logistiek, naar het aankoop- en weggooigedrag van klanten en naar de verpakkings- en duurzaamheidsstrategie van uw bedrijf. Kijk voor meer informatie en tips op hoeverpakjeduurzaam.kidv.nl.
De Vereniging van Bloemenveilingen in Nederland (VBN) en brancheorganisatie Tuinbranche Nederland hebben allebei een Brancheplan Duurzaam Verpakken 2019-2022 opgesteld. Het KIDV was nauw betrokken bij het opstellen van de brancheplannen. Hierin staan ambities, doelstellingen en concrete maatregelen om de milieu-impact van verpakkingen te reduceren, bijvoorbeeld door minder verpakkingsmateriaal te gebruiken en door verpakkingen volledig recyclebaar en herbruikbaar te maken.
Beslisboom Duurzaam Verpakken voor sierteeltsector
Greenport West-Holland heeft in samenwerking met het KIDV en Partners for Innovation een beslisboom opgesteld, die ondernemers in de sierteelt ondersteunt om hun verpakkingen te verduurzamen. De beslisboom helpt onder meer om doelen te stellen en de juiste strategie te kiezen. Wie er stap voor stap doorheen gaat, komt tot een geschikte verpakkingskeuze, of het nu om een primaire (consumentenverpakkingen), secundaire (transportverpakkingen) of tertiaire verpakking (voor verladen en vervoeren) gaat. Onderweg krijgen bedrijven informatie over onderwerpen, zoals de verschillende functies van verpakkingen, recycling en hergebruik, de logistieke keten, het Brancheplan Duurzaam Verpakken, het Europese en nationale verpakkingsbeleid (ook van andere landen) en wet- en regelgeving. De beslisboom is gratis te downloaden via www.duurzaamverpakkentuinbouw.nl.