Greenport West-Holland heeft twee beslisbomen opgesteld, die ondernemers in de sierteelt en in de AGF-sector ondersteunen om hun verpakkingen te verduurzamen. Ze helpen onder meer om doelen te stellen en de juiste strategie te kiezen. De beslisbomen zijn een initiatief van het programma Plastics van Greenpoort, een samenwerking van bedrijven uit de AGF- en sierteelsector, overheid en onderwijs- en kennisinstellingen. Het KIDV en Partners for Innovation hebben meegewerkt aan de realisatie van de beslisbomen.
Bij de start van het programma Plastics Greenport West-Holland kwam al snel de vraag naar boven: wat is nu écht de beste keuze voor een duurzame verpakking voor tuinbouwproducten? “Het antwoord bleek niet ondubbelzinnig te geven”, zegt programma-manager Else Boutkan. Het programma Plastics heeft als doel om tot circulaire verpakkingen en teeltmaterialen te komen. Er bleek al snel behoefte aan meer duidelijkheid over wat duurzaam verpakken inhoudt en hoe ondernemers dat zelf kunnen aanpakken. “Het kiezen voor een verpakking is een complex vraagstuk, waarin materiaalkeuze, belangen, kosten en techniek, maar ook de afvalverwerking en export een rol spelen. Voor zo’n complex vraagstuk bestaat geen simpele oplossing. De beslisbomen zijn dan ook geen wondermiddel, maar ze voeren ondernemers op een overzichtelijke en grondige wijze langs alle kennis die zij nodig hebben om tot een goed besluit voor hun verpakkingen te komen. Tevens bieden ze de mogelijkheid om deze kennis goed vast te leggen.”
De beslisbomen helpen bedrijven om duurzame keuzes te maken bij het verpakken van hun producten. Boutkan: “Wat een duurzame verpakking is, hangt van veel aspecten af. Bijvoorbeeld van de functies die een verpakking vervult en de logistieke keten van een product. Via de beslisboom kom je bij de belangrijkste afwegingen die je als ondernemer moet maken. Daar geven we extra uitleg over, met voorbeelden en handige links.” Dit helpt bedrijven aan een analyse van de huidige verpakkingen, om doelen te stellen voor de verduurzaming en vervolgens een strategie te kiezen.
“Alle keuzes die een bedrijf maakt, worden vastgelegd in het verpakkingsdossier. Deze documentatie kunnen ze gebruiken in de communicatie naar klanten en de overheid”, geeft Boutkan aan.
De beslisbomen zijn opgedeeld in vier fasen (ambitie, analyse, strategie en communicatie) en zeven stappen. Wie er stap voor stap doorheen gaat, komt tot een geschikte verpakkingskeuze, of het nu om een primaire (consumentenverpakkingen), secundaire (transportverpakkingen) of tertiaire verpakking (voor verladen en vervoeren) gaat. Onderweg krijgen bedrijven informatie over onderwerpen zoals de verschillende functies van verpakkingen, recycling en hergebruik, de logistieke keten, het Brancheplan Duurzaam Verpakken, het Europese en nationale verpakkingsbeleid (ook van andere landen) en wet- en regelgeving.
De beide beslisbomen zijn gratis te downloaden via www.duurzaamverpakkentuinbouw.nl. Inmiddels zijn de eerste organisaties ermee aan de slag gegaan, namelijk Glastuinbouw Nederland, GroentenFruit Huis, Royal FloraHolland, Vereniging Groothandelaren Bloemkwekerijproducten (VGB), Tuinbranche Nederland en Royal Lemkes. Inmiddels is Greenport begonnen met workshops voor specifieke productgroepen. Een ander idee is om ‘train de trainer’ workshops te houden. De workshops zijn onderdeel van een meerjarenprogramma, dat is opgezet om samen van de resultaten te leren en de beslisbomen nog te verbeteren. “Naast een individuele tool bieden de beslisbomen een grote kans om als tuinbouwsector tot gezamenlijke duurzame standaarden te komen”, stelt Else Boutkan. “Samen met de gebruikers en kennispartners blijven we ze optimaliseren als hulpmiddel in onze transitie naar circulaire verpakkingen.”
Verpakkingskundige Niels van Marle van het KIDV was bij de ontwikkeling van de beslisbomen betrokken. “Het mooie is, dat veel versnipperde kennis in de deze documenten is gebundeld. De kennis van het KIDV wordt op een voor de tuinbouw specifieke manier ontsloten. En dan ook nog branche-breed. Dit helpt ons om onze kennis zo efficiënt en effectief mogelijk te delen, omdat we veel meer bedrijven bereiken. Productgroepen, bijvoorbeeld per plantensoort, gaan er actief mee aan de slag. Wij zijn heel benieuwd hoe dat gaat werken en of we deze methode dan ook naar andere branches kunnen uitrollen. Als KIDV houden wij op deze manier feeling met de grote items binnen de branches.”
