Wat is de beste route naar een circulaire keten voor meerlaagse flexibele kunststof verpakkingen? Hoe kunnen stakeholders dit bereiken en wat zijn op dit moment nog de belemmeringen? Deze vragen zijn niet eenduidig te beantwoorden. Om de verschillende partijen inzicht te geven in deze complexe materie, heeft het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV) een zogenoemde Informatiekaart gemaakt: Towards Circularity of Flexible Plastic Packaging in 2025.
De Informatiekaart werd op 11 februari jl. gelanceerd tijdens de digitale Verdiepingsbijeenkomst van het KIDV over flexibele kunststof verpakkingen. Het opstellen van deze kaart was een initiatief van de bedrijven uit de Community of Practice Laminaatverpakkingen van het KIDV. Deelnemers aan deze CoP zijn FrieslandCampina, Intersnack, Jacobs Douwe Egberts, Mars Wrigley, PepsiCo en Unilever. Meer dan tweehonderd professionals uit de internationale keten van flexibele verpakkingen volgden gisteren de webinar ‘Unlocking the flexible packaging dilemma’. De bijeenkomst is hier terug te luisteren.
Voor het KIDV staat vast dat – om flexibele kunststof verpakkingen circulair te maken - aanpassingen nodig zijn bij het inzamelen, sorteren en recyclen hiervan. De laminaatverpakkingen (denk bijvoorbeeld aan chipszakken, verpakkingen van koffie, koekjes en afbakbroodjes) hebben een aantal grote voordelen: ze hebben een relatief lage milieu-impact en ze beschermen hun inhoud zo goed, dat er weinig voedsel verspild hoeft te worden. Het grote nadeel is echter dat de verpakkingen nog niet recyclebaar zijn. “Er zijn al wel stappen gezet om de verpakkingen ‘circulair inzetbaar’ te maken, maar nu moet de hele keten in beweging komen”, aldus Niels van Marle en Gijs Langeveld, de KIDV-projectleiders van de CoP Laminaatverpakkingen
Van Marle: “Partijen in de verpakkingsketen – bedrijven, verpakkingsleveranciers, sorteerinstallaties, recyclers, het Afvalfonds Verpakkingen, overheden – hebben begeleiding nodig om op korte termijn circulaire flexibele verpakkingen te kunnen realiseren. Het KIDV wil bedrijven het vertrouwen geven dat investeringen de moeite waard zijn, ook al is het resultaat daarvan wellicht niet direct te zien.” Namens de CoP heeft het KIDV aan De Argumentenfabriek gevraagd dit vraagstuk in kaart te brengen, wat geresulteerd heeft in de (Engelstalige) Informatiekaart.
Volgens het KIDV moeten de ketenpartners gezamenlijk een keuze maken voor de route naar een circulaire keten. Van Marle: “Ze hebben uiteenlopende belangen, die elkaar soms raken maar vaak ook botsen. Wij zoeken de beste manier om deze belangen uit te lijnen en de partijen te begeleiden. De Informatiekaart helpt daarbij. Het is een kaart met duidelijke en concrete informatie, als basis voor de dialoog tussen de ketenpartners om daarmee de ketenbeweging daadwerkelijk op gang te brengen.”
Tijdens de online Verdiepingsbijeenkomst ‘Unlocking the flexible packaging dilemma’ gaven verschillende experts en deelnemers aan de CoP Laminaatverpakkingen hun visie op de recyclingproblematiek. Zoals directeur Graham Houlder van CEFLEX, een Europees consortium van meer dan 180 ondernemingen en organisaties uit de gehele keten van flexibele verpakkingen. Afgelopen jaar publiceerde CEFLEX ontwerp-richtlijnen, gericht op onder meer de inzameling, sortering en recycling van laminaatverpakkingen en op nieuwe end-of-life technologieën. “De circulaire economie bestaat uit vele puzzelstukjes. De guidelines zijn het eerste stukje. Om de hele puzzel te leggen en de circulariteit op gang te brengen, is de producentenverantwoordelijkheid essentieel”, aldus Houlder. Klik hier voor zijn presentatie.
Projectleider Gijs Langeveld van de CoP Laminaatverpakkingen sloot daarop aan. “Ontwerp-richtlijnen zijn van groot belang om verpakkingen goed recyclebaar te maken, maar dit betekent nog niet dat ze ook daadwerkelijk gerecycled worden. Er zijn verschillende sorteer- en recycleroutes om deze brug te slaan.” Hiermee verwees hij naar de vorig jaar door de CoP gepubliceerde Roadmap 'Multilayer flexible packaging in a circular economy'. Om daar uitvoering aan te geven is de nieuwe Informatiekaart een belangrijk instrument. Klik hier voor de presentatie van Gijs Langeveld.
PepsiCo en Unilever zijn deelnemers aan de CoP. Dominika Maruszak (PepsiCo) en Thor Tummers (Unilever) presenteerden een casestudie. Maruszak stelde dat maar weinig bekend is over de hoeveelheid recyclebare folies tussen al het verpakkingsafval. In de recycling gaat veel aandacht uit naar PE. Bij een sorteerproef in het Nationaal Testcentrum Circulaire Plastics bleek dat PP ook een significant deel van de stroom vormt, dat hoogwaardig kan worden gerecycled. Tummers zoomde in op het belang van een goede dialoog tussen alle stakeholders én eenduidige informatie aan consumenten, zodat zij goed weten hoe ze gebruikte verpakkingen moeten afdanken. “De industrie moet dan zorgen voor een goede infrastructuur voor verdere sortering en recycling.”
Klik hier voor de presentatie van Dominika Maruszak. Klik hier voor de presentatie van Thor Tummers.
Een belangrijk item in de paneldiscussie, onder leiding van Tim Sykes (Packaging Europe), vormde de stand van zaken in chemische recycling, zowel de mogelijkheden als ‘mitsen en maren’. Met als hoofdconclusie dat óók voor chemische recycling, net als bij mechanische recycling, de sortering op orde moet zijn. Tjaco Twigt van het Afvalfonds Verpakkingen: “Sortering is altijd de sleutel en daarbij moeten we niet in het ene of het andere systeem volharden. Afhankelijk van verschillende factoren zijn er ook verschillende loops mogelijk.” Andere thema’s in de paneldiscussie waren onder meer preventie en de rol van de overheid en wet- en regelgeving, zowel Europees als nationaal. Overige deelnemers aan de paneldiscussie waren Arnoud Passenier (Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat), Jelmer Vierstra (Natuur&Milieu), Dana Mosora (CEFLEX) en Niels van Marle (KIDV).
“We kunnen niet meer stil blijven zitten en wachten tot alles perfect in orde is”, stelde Niels van Marle aan het einde van de bijeenkomst. “Wij hebben alle partijen nodig om de overgang in gang te zetten en naar het grote geheel te kijken. Zoek naar 'no regret'-stappen, met name als het gaat om het gebruik van flexibele verpakkingsmaterialen op basis van polyolefinen, zoals PE, PP en gemengde polyolefinen. Wat kunt u doen om het materiaalverbruik te minimaliseren en uw verpakkingsproces of verpakkingsgebruik aan te passen, zodat het op zijn minst geschikt is voor recycling? Vraag hoe u kunt innoveren, samenwerken en u inzetten om onze grootste dilemma's op te lossen.”
