Met het voorstel van de Europese Commissie voor een nieuwe verpakkingsverordening, de Packaging and Packaging Waste Regulation (PPWR), komt in de komende tijd een uitgebreid pakket aan regels en verplichtingen op het verpakkende bedrijfsleven af. In een webinar lichtten het KIDV en het Afvalfonds Verpakkingen op 16 mei jl. de stand van zaken over de PPWR toe en werden vragen van bedrijven beantwoord.
Hieronder geven we een verslag op hoofdlijnen en stellen we de presentaties beschikbaar. De webinar is ook in zijn geheel terug te luisteren.
Het voorstel voor de PPWR werd eind 2022 door de Europese Commissie gepubliceerd. Tijdens het Nationaal Verpakkingsdebat waarmee het KIDV in januari zijn 10-jarig bestaan vierde, noemde Diederik Samsom (chef van het kabinet van Eurocommissaris Frans Timmermans) de nieuwe regels ‘irritant gedetailleerd’. “In de verpakkingsketen worden te weinig mensen het met elkaar eens en daar zijn we klaar mee. Dan blijft maar een remedie over: gedetailleerde regelgeving op allerlei aspecten in de keten.” Anders dan tot nu toe onder de huidige verpakkingsrichtlijn, mogen de EU-landen niet allemaal op hun eigen manier invulling geven aan de nieuwe verpakkingsverordening. Het speelveld wordt in het voorstel voor alle lidstaten gelijk.
“Het doel is dat straks recyclebaar in Frankrijk hetzelfde is als recyclebaar in elk ander land”, aldus verpakkingskundige Karen van de Stadt (KIDV) in haar presentatie over de stand van zaken. Een van de doelstellingen van de PPWR is om de milieu-impact van verpakkingen te minimaliseren. Het volume en gewicht van de hoeveelheid verpakkingen moet omlaag en verpakkingsafval moet worden voorkomen. Daarvoor zijn nodig: goed recyclebare en herbruikbare verpakkingen, de toepassing van meer gerecycled materiaal in nieuwe verpakkingen en betere recycling.
Van de Stadt: “Onder het voorstel van de PPWR mogen alleen nog verpakkingen op de markt worden gebracht die aan verschillende duurzaamheidseisen voldoen.” In haar presentatie lichtte zij stuk voor stuk doelstellingen, eisen en voorwaarden toe, die straks bepalend zijn voor zaken zoals de recyclebaarheid, het hergebruik of de composteerbaarheid van verpakkingen. Hoe het werkt met de recyclebaarheidsscore, de recyclingdoelen per materiaal per land, de minimale doelen voor hergebruik van uiteenlopende productgroepen en de standaardisering van weggooi-instructies, om enkele voorbeelden te noemen.
Ook gaf Van de Stadt uitleg over het wetgevingsproces en de tijd die dit in beslag neemt. Het voorstel voor de PPWR van de Europese Commissie moet, alvorens het in werking kan treden, worden goedgekeurd door de Europese Raad en het Europees Parlement. Er zijn daarbij verschillende onderhandelingsronden tussen het Europees Parlement, de Europese Raad en de Europese Commissie. De uitkomsten daarvan zijn bepalend voor hoe de PPWR er definitief uit komt te zien. Om deze reden kunnen op dit moment nog niet alle vragen volledig worden beantwoord. “Veel onderdelen moeten nog verder worden uitgewerkt. Bovendien houdt de Europese Commissie de mogelijkheid open om tussendoor nog aanvullende regels op te stellen in zogenoemde delegated acts”, aldus Van de Stadt. Als alles zo snel gaat als nu wordt verwacht, wordt de PPWR eind 2024/ begin 2025 gepubliceerd. Twaalf maanden na de publicatie worden de regels dan wettelijk van kracht.
Klik hier voor de presentatie van Karen van de Stadt (KIDV).
Let op: de presentatie bevat een samenvatting van de PPWR en is niet volledig. Er kunnen geen rechten aan worden ontleend.
Zo gedetailleerd als de wetgeving volgens het voorstel wordt, zo gedetailleerd wordt ook de verpakkingenadministratie. Voor de zogenoemde conformiteitsbeoordeling moeten bedrijven straks per verpakking een dossier opstellen met informatie over – onder meer – het type product en verpakking, de samenstelling van de materialen, de recyclebaarheid en composteerbaarheid én het aandeel gerecycled content dat is toegepast. “Hiermee komt veel op de administratie van bedrijven af”, aldus business analist Paul Christiaens van het Afvalfonds Verpakkingen. Hij stipte tal van criteria aan om te beoordelen of een verpakking onder de PPWR op de markt mag worden gebracht.
“Het wordt meten, registreren, analyseren en evalueren. Eventueel opnieuw vormgeven en dan toepassen en wéér evalueren”, aldus Christiaens. En dat is niet alleen van toepassing op primaire verpakkingen, ook op secundaire en tertiaire. Ter illustratie liet hij een overzicht van dertig combinaties van materiaal en verpakkingstypen zien (voornamelijk plastic, maar ook metaal, glas, papier en karton) én gaf hij tips hoe bedrijven zich nu al voor kunnen bereiden. Zoals: “Identificeer en registreer los van elkaar alle gebruikte materialen en hun gewicht, en betrek vooral je leveranciers hierbij. Wanneer je post consumer recyclaat inzet, zorg er dan voor dat je kunt aantonen dat het recyclaat is ingekocht bij gecertificeerde recyclers.” Ook de KIDV Recyclechecks vormen een goed hulpmiddel om informatie over de samenstelling en recyclebaarheid van verpakkingen op een rij te krijgen, bijvoorbeeld als het om de invloed van kleuren, coatings en lijmen gaat, of het aandeel post consumer recycled materiaal.”
De PPWR heeft maatregelen die specifiek voor producenten/importeurs gelden, maar ook maatregelen die de uitvoerders van de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV) raken. Deze maatregelen gaan in veel gevallen hand in hand. Christiaens: “De organisaties binnen de UPV onderkennen dit en wij zien de noodzaak voor meer innovatie en een uitgebreidere ketenregie. Hiermee kunnen de producenten/importeurs in staat worden gesteld om aan individuele verplichtingen te voldoen. Daarnaast is de insteek van het Afvalfonds Verpakkingen om de in complexiteit toenemende administratie op een zo eenvoudig en lastenluw mogelijke wijze uit te vragen.”
Klik hier voor de presentatie van Paul Christiaens (Afvalfonds Verpakkingen).
Let op: de presentatie bevat één van de vele manieren waarop een administratie kan worden opgezet en is gericht op maatregelen die nog niet definitief zijn. Er kunnen geen rechten aan worden ontleend.
Het Afvalfonds heeft bij de Europese Commissie een reactie ingediend op het PPWR-voorstel. Daarin vraagt het Afvalfonds onder meer om voldoende ruimte voor innovatie. Klik hier voor de volledige reactie.
Van de vragen die tijdens de webinar zijn gesteld én de antwoorden daarop, is een FAQ-overzicht gemaakt. Bij de deelnemers aan de webinar leefden ook veel vragen over de implementatie van maatregelen uit de SUP-richtlijn. Raadpleeg hiervoor de dossierpagina en SUP-beslisbomen op de website van het KIDV.
Bekijk de webinar hieronder terug.
