“We zien dat bedrijven die voorop lopen in duurzaam verpakken, bereid zijn om fundamentele keuzen te maken om de verpakkingsketen volledig circulair te maken. Dat gaat verder dan méér en beter recyclen."
"Om zulke keuzen te kunnen maken, vragen zij om een langetermijnperspectief. Meer en betere recycling zijn een noodzakelijke voorwaarde om in de komende jaren de wettelijke doelstellingen te halen. Tegelijkertijd moeten we ons op andere fronten inspannen om richting te geven aan ontwikkelingen in de jaren daarna, zoals meer hergebruik en toepassing van nieuwe materialen.”
Aldus de reactie van KIDV-directeur Chris Bruijnes op de oproep van het Afvalfonds Verpakkingen - afgelopen week tijdens het zogenoemde Spring Event van het Afvalfonds - om meer en vooral beter te recyclen. De oproep kwam van algemeen directeur Hester Klein Lankhorst van het Afvalfonds, die in een panelgesprek met verschillende andere partijen uit de verpakkingsketen de stand van zaken rondom de producentenverantwoordelijkheid beschouwde. “Het systeem van uitgebreide producentenverantwoordelijkheid voor verpakkingen heeft ons ver gebracht in Nederland. Inmiddels wordt 82 procent van alle verpakkingen in Nederland gerecycled. In de laatste Europese cijfers staat Nederland hiermee na België aan kop in Europa. Maar als Stichting Afvalfonds Verpakkingen zien we ook dat er nog verbeterstappen nodig zijn in de keten van verpakking tot en met recycling, met name voor plastic verpakkingen.”
“Om verpakkingen weer optimaal als grondstof in te kunnen zetten, wat met de veranderende wereldpolitiek en de toenemende grondstoffenschaarste actueler is dan ooit, moeten we met de hele keten verdere stappen zetten”, aldus Klein Lankhorst. Het Afvalfonds verandert met deze ontwikkeling mee. “Het steeds beter sluiten van de kringloop helpt bovendien om klimaatverandering tegen te gaan en is ook goed voor de economie.”
“Tijdens het panelgesprek met vertegenwoordigers uit de hele verpakkingsketen was iedereen het eens: er moet meer gebeuren om plastic beter te kunnen recyclen. De recycling van glas, papier/karton, metaal en hout zijn succesverhalen. We hebben de afgelopen decennia laten zien dat we dit kunnen: de percentages voor recycling liggen tussen de zeventig en negentig procent. Voor plastic verpakkingen (66 procent recycling in het coronajaar 2020) moet er meer gebeuren: betere kwaliteit van verpakkingen, betere kwaliteit van inzameling en betere kwaliteit van in te zetten gerecycled plastic.”
Onderzoek naar inzamelsystemen
Betere kwaliteit van verpakkingen – deze goed recyclebaar maken – stimuleert het Afvalfonds met advies vanuit het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken en met tariefdifferentiatie: voor goed recyclebare plastic verpakkingen geldt een lagere Afvalbeheersbijdrage. Om tot betere kwaliteit van inzameling te komen is meer transparantie over de verschillende inzamelsystemen nodig. Klein Lankhorst: “Onafhankelijk onderzoek zou moeten uitwijzen hoe gemeenten het beste in kunnen zamelen: welke inzamelsystematiek levert de beste kwaliteit op?”
“Innovatieve systemen zouden afval scheiden ook zo makkelijk mogelijk moeten maken voor de consument. Optimale toepassing van recyclaat in nieuwe verpakkingen is alleen mogelijk als een constante aanvoer tegen een constante kwaliteit is gewaarborgd. Hier kan innovatie een belangrijke rol inspelen. Het Afvalfonds stimuleert innovaties, zoals nieuwe sorteertechnieken bij Plastic Recycling Amsterdam, en doet een pilot voor chemische recycling met Sabic met bijvoorbeeld de aanvoer van feedstock (te recyclen verpakkingen) of afzetgaranties.”
Centraal staat de vraag, aldus Klein Lankhorst: “Hoe gaan wij ervoor zorgen dat we bijdragen aan de verduurzaming van onze wereld met blijvende verbetering en vernieuwing van de recyclingketen in Nederland? Het is hierbij van belang dat informatie uit de hele recyclingketen en dus van alle partijen transparant is, zodat we alle schakels in de keten goed op elkaar aan kunnen sluiten en verkeerde prikkels uit het systeem kunnen halen.”
“Zuinig omgaan met grondstoffen start met zo min mogelijk gebruiken, daarna moet je de grondstoffen zo goed mogelijk gebruiken. En als het in de recyclefase komt, dan willen we zo veel mogelijk verpakkingen recyclen. Niet alleen om de wettelijke normen te halen, maar ook omdat we daarmee naar circulaire keten toewerken. Een keten waarin geen afval, maar alleen nog grondstof bestaat. Niet alleen voor verpakkingen, maar over de hele linie.”
State of Sustainable Packaging
Hoe de stappen in de verdere toekomst eruit zouden kunnen zien, heeft het KIDV beschreven in The State of Sustainabe Packaging (2020). In deze publicatie geeft het KIDV aan hoe de internationale verpakkingswereld via recycling en circulariteit uiteindelijk intrinsieke duurzaamheid kan bereiken. “Dit betekent verpakken zonder schade aan mens en milieu. Daar moeten we uiteindelijk naar toe en dit vraagt om opnieuw te kijken naar ons productie en consumptiesysteem. We krijgen de materiaalkringloop niet honderd procent gesloten met alleen recycling”, aldus Chris Bruijnes.
