Wat kun je aan een stroopfles, een tandpastatube of een knijpfles voor vloeibare margarine veranderen, waardoor aan het einde minder product in zulke verpakkingen achterblijft? Dertig studenten van de Hogeschool van Amsterdam (HvA), de Haagse Hogeschool (HHS) en de TU Delft gingen deze week met deze vraag aan de slag tijdens de Packathon 2022. De jaarlijkse ontwerpwedstrijd van het KIDV leverde ook dit keer weer verfrissende ideeën op om deze productverspilling tegen te gaan.
Productresiduen, zoals die restjes in een verpakking met een mooi woord worden genoemd, zijn niet alleen vervelend voor de consument. Ze hebben óók impact op voedsel- en productverspilling én op de recycling van de verpakkingen. Zo kan een kunststof fles met productresidu te zwaar zijn, waardoor deze niet juist wordt gesorteerd en dus niet bij de juiste kunststoffractie terecht komt. Het resultaat is dat deze verpakking niet of minder goed recyclebaar is.
Tijdens de Packathon werden de studenten uitgedaagd om hier oplossingen voor te bedenken. Dinsdagmorgen vroeg stapten zij in de bus voor een reis naar het Nationaal Testcentrum Circulaire Plastics (NTCP) in Heerenveen, dat net als het Fieldlab Circular Packaging deze dag mogelijk maakte. Deze partijen voeren in opdracht van brand owners veel onderzoek uit – zoals naar de effecten van productresiduen – om de recyclebaarheid van verpakkingen te verbeteren. Het programma begon met een kijkje achter de schermen van het NTCP. Directeur Martine Brandsma: “Het mooie van de Packathon vind ik hoe studenten vanuit verschillende disciplines enthousiast samenwerken en onbevangen tegen een vraagstuk zoals dit aankijken en oplossingen willen bedenken.” Anne van Seters (FLCP): “En dan is het heel leuk om te zien, hoe aan de problemen die we bij het FLCP constateren mogelijk een vervolg kan worden gegeven door brand owners.”
Cosun Beet Company (met de stroopflessen van Van Gilse), Unilever (tandpastatubes van Prodent) en Upfield (producent van plantaardige voedselproducten) waren dit jaar de opdrachtgevers. Marcel Veugelers van Unilever: “Door de open discussie tussen studenten, brand owners en de recyclingindustrie, aangevuld met de kennis en kunde van het KIDV, NTCP en FLCP, konden we mogelijkheden onderzoeken aan alle kanten van de keten om de sorteerefficiëntie en recyclebaarheid van verpakkingen te vergroten.”
In de bus naar Heerenveen kregen de studenten al een inleiding op hun cases. Na het welkom bij het NTCP gingen zij in negen groepjes aan de slag. In verschillende fases – van brainstorm tot concept tot uitgewerkt ontwerp - bedachten ze oplossingen voor verpakkingen die minder productresidu en voedselverspilling opleveren – en uiteindelijk verbeterde recyclebaarheid. “We vonden het heel leuk om met studenten van andere opleidingen samen te werken”, vertellen Annika van Kempen en Laura Joosten van de Hogeschool van Amsterdam (HvA). “Iedereen kijkt vanuit een ander perspectief naar hetzelfde probleem, waardoor we tot verschillende oplossingen kwamen.”
Aan het einde van de dag lagen er achttien inzendingen, die de studenten voor de jury mochten pitchen. Twee ideeën werden als winnaar gekozen: één voor een nieuwe stroopfles en één voor een vernieuwde tandpastatube. De concepten waren beoordeeld op originaliteit, relevantie, potentie, onderbouwing en de pitch. “Het waren allemaal verfrissende en soms briljante ideeën waar de brand owners echt verder aan kunnen werken”, aldus de jury.
Het winnende concept voor de stroopfles kwam van Iris Kriekaard (NHL Stenden), Eline Bobbe (Hogeschool Rotterdam) en Katarzyna Pińkowska (HHS). Hun idee was om de fles en het label op de kop te zetten, waardoor de stroop naar beneden loopt en er minder residu in de verpakking achterblijft. De vorm van de verpakking is aangepast, waardoor die tijdens opslag en transport minder loze ruimte oplevert. De nieuwe fles heeft daarnaast een losse, herbruikbare schenkdop. De dop is eenvoudig te scheiden van de rest van de verpakking. Aan jonge pannenkoeken-eters is ook gedacht: kinderen kunnen met de doppen verschillende figuren maken.
Janneau Esmeijer (HHS), Daan Voskamp (TU Delft) en Jordi Lang (HvA) hadden het winnende idee voor de tandpastatube. Ze verplaatsten de draaidop van de tube naar de bovenkant en maakten de onderkant flexibeler, zodat de tube makkelijker leeg te knijpen is, maar wel nog steeds rechtop in het winkelschap kan staan. De draaidop is in het concept een stuk kleiner.
Het concept van Kiki Star (HHS), Jacky Verkleij (HvA) en Laura Joosten (HvA) kreeg een eervolle vermelding. Op de sleeve van de Blue Band fles schreven ze dat je de fles kan opwarmen, waardoor er nog veel uit het product te halen valt. Hierdoor is er minder voedselverspilling en meer kans op succesvolle scheiding en sortering.
Het fotoverslag van de dag is hier terug te vinden.
