Meer dan 450 verpakkingsprofessionals uit alle delen van de wereld keken op 17 september jl. naar de webcast ‘Beyond Closing the Loops: PackForward’ van het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken. In dit programma maakten de deelnemers aan de webcast (nader) kennis met The State of Sustainable Packaging en PackForward, de nieuwe Europese beweging voor duurzaam verpakken.
Experts uit de verpakkingsketen discussieerden over actuele thema’s én over acties en innovaties die nodig zijn om – via de weg van recycling en circulariteit - intrinsieke duurzaamheid van verpakkingen te bereiken.
Intrinsiek duurzaam verpakken is verpakken zonder schade aan mens en milieu. In The State of Sustainable Packaging analyseert het KIDV de ontwikkelingen en komt dan uit op het verpakkingsdilemma: ‘We kunnen niet doorgaan op de huidige weg, maar we kunnen er ook niet mee stoppen omdat er nog geen intrinsiek duurzame alternatieven zijn’. Knelpunten worden benoemd. Eenvoudige oplossingen zijn er niet. “In The State of Sustainable Packaging tonen we juist de complexiteit van het onderwerp. Daarnaast geven we oplossingsrichtingen aan”, aldus KIDV-directeur Chris Bruijnes.
Het KIDV heeft onder de noemer PackForward een strategie met drie innovatiesporen opgesteld voor recycling, circulariteit en intrinsieke duurzaamheid van verpakkingen. Bruijnes: “Met recycling en circulariteit alléén lossen we de problematiek van schaarste aan grondstoffen en milieubelasting niet op. Op de lange termijn is méér nodig. Wat dat precies is, daar is nog geen pasklaar antwoord op. Denk aan totaal andere productie- en consumptiesystemen. Op het gebied van circulariteit is bijvoorbeeld de vraag welke rol herbruikbare en hervulbare systemen kunnen spelen? Een ander belangrijk aspect is om meer vanuit de maatschappelijke wensen en behoeften te denken dan vanuit een product en zijn verpakking. Dus niet: hoe maak ik een shampoofles duurzamer, maar hoe willen mensen hun haar wassen? Dat leidt tot heel andere oplossingen.”
In het eerste halfuur van de webcast geeft de KIDV-directeur een toelichting op de PackForward-strategie en bespreekt hij samen met hoogleraar Ronald ten Klooster (Packaging Design & Management aan de Universiteit Twente) de belangrijkste thema’s van duurzaam verpakken. “Er komt veel op het bedrijfsleven af: van nieuwe essentiële eisen tot de richtlijn voor wegwerpplastics, van de Europese Green Deal tot de Plastic Pacts die in steeds meer landen worden afgesloten”, somt Bruijnes op. “Multinationals en supermarkten willen uiterlijk in 2025 allemaal alleen nog maar herbruikbare of recyclebare verpakkingen gebruiken, maar van de oplossingen die ze bedenken is soms de vraag of die uiteindelijk wel echt duurzamer zijn.” Ten Klooster: “Verpakken is een vak en bedrijven moeten dat veel serieuzer nemen dan ze nu doen.”
De eerste stap die het KIDV zet om uitvoering aan de strategie te geven, was de lancering van PackForward tijdens de webcast. Bruijnes: “Wat wij met duurzaam verpakken willen bereiken, vereist internationale kennisdeling en samenwerking. PackForward is een nieuwe internationale kennisbasis, die we samen Grønt Punkt Norge uit Noorwegen en het Belgische Valipac en Fost Plus hebben opgezet. Andere partners kunnen bij PackForward aanhaken. Het platform moedigt nadrukkelijk nieuwe samenwerkingen aan om verpakkingsdilemma’s gezamenlijk op te lossen.”
De website van PackForward geeft een overzicht van belangrijke thema's die de duurzaamheid van verpakkingen beïnvloeden: van het ontwerp en de productie van product-verpakkingscombinaties tot en met het afdanken van verpakkingen en de verwerking van verpakkingsafval tot nieuwe grondstoffen. Op de netwerkpagina staat ook een overzicht van Europese onderzoeksinstituten en andere belangrijke netwerkorganisaties, hun specialismen, publicaties en lopende projecten. Partners van PackForward kunnen hier ook projecten delen, zodat internationaal zichtbaar wordt welke activiteiten er op het gebied van duurzaam verpakken zijn. Bruijnes: “We willen een beweging op gang brengen, waarin partijen boven hun eigen belangen en grenzen uit stijgen, door internationale samenwerking aan te zwengelen en de resultaten daarvan zichtbaar maken.”
Onder leiding van verpakkingsexpert Tracy Sutton (Root International, VK) spraken - in het tweede deel van de webcast - prominente vertegenwoordigers uit de verpakkingsketen over de uitdagingen en kansen. Het ging veel over recycling. Bruijnes: “Logisch, want dit is het onderwerp van deze tijd waar we allemaal druk mee bezig zijn. Kijk alleen maar naar alle beloften van bedrijven om al hun verpakkingen uiterlijk in 2025 recyclebaar en herbruikbaar te maken. Daar moeten we ook zeker mee doorgaan, net zoals met circulariteit. Intrinsieke duurzaamheid is voor de lange termijn, maar in The State of Sustainable Packaging maken wij duidelijk waarom we daar nú al volop mee aan de slag moeten. Het vraagt om een nieuwe mindset en dat vergt tijd.”
De panelleden bespraken welke interventies mogelijk en nodig zijn om veranderingen op gang te brengen, in wet- en regelgeving bijvoorbeeld die vaak als belemmerend en vertragend wordt ervaren. Andere thema’s die van invloed zijn: uitgebreide producentenverantwoordelijkheid, de aangekondigde plastic taks, economische belangen van diverse ketenpartijen, maatschappelijke druk en consumentengedrag. Allen onderstreepten het belang van internationale en ketenbrede samenwerking.
Het verloop van de veelzijdige discussie laat zich nog het beste samenvatten in de one-liners die de deelnemers aan het einde mochten afsteken. Die van Roland ten Klooster (“Verpakken is een vak”) is al eerder genoemd.
Robbert de Vreede (Unilever): “Ik heb de hoop en de ambitie dat we deze uitdaging op een feitelijke wetenschappelijke basis en ook op een transparante manier aangaan. Waarbij er geen ruimte is voor partijen die alleen maar de krenten uit de pap halen, maar we samen proberen – op basis van volledige levenscyclusanalyses - de ideale oplossingen voor het totale plaatje te vinden.”
Hildagarde McCarville (Veolia): “We moeten inderdaad alle partijen en belanghebbenden bij elkaar brengen. De sleutel van het succes ligt in goede standaarddefinities van begrippen en normen. Gebrek aan transparantie ontstaat omdat deze nu niet voor iedere partij hetzelfde betekenen en ruimte laten voor verschillende interpretaties. Eenduidigheid begint met dezelfde taal spreken. Als we echt schaalbaar willen worden, moet er duidelijkheid aan de voorkant zijn: dít willen we en zó willen we dat bereiken.”
Tom Szaky (TerraCycle/Loop): “Ik zou mensen – van consument tot stakeholder – het liefste zeggen: ‘Stop gewoon met dingen kopen’. Dat klinkt misschien wat hypocriet, want ik doe er zelf ook aan mee, maar onze toekomst wordt bepaald door wat we kopen en wat we niet kopen. Al het andere is symptoombestrijding.”
"Sluit je aan bij de PackForward-beweging”, riep Chris Bruijnes de deelnemers aan de webcast – afkomstig uit meer dan veertig landen - op. Ook Tracy Sutton richtte zich zowel in haar inleiding als in haar slotwoord tot de kijkers: “Aan de ene kant ben ik onder de indruk van jullie passie, kennis en talent waarmee jullie je werk doen. Aan de andere kant frustreert het mij dat we samen niet méér en sneller vooruitgang boeken. Zoals we nu met de aarde en grondstoffen omgaan, kunnen we niet doorgaan. We moeten – in de politiek en in de industrie - anders gaan denken en doen en geen tijd en geld meer in de verkeerde oplossingen investeren. Ik hoop echt dat de PackForward-beweging ervoor kan zorgen dat kennis wereldwijd wordt gedeeld en dan bedoel ik niet alleen de westerse wereld. De ontwikkelingslanden ondervinden veel gevolgen van wat wij hier in de westerse wereld veroorzaken. Mijn vraag aan iedereen is daarom: wil je deel uitmaken van het probleem of van de oplossing?”
Gids0-5 min - Welkom en introductie door Tracy Sutton 5-10 min - Introductie KIDV door Chris Bruijnes 10-15 min - Video The State of Sustainable Packaging 15-35 min - The State of Sustainable Packaging: het verpakkingsdilemma – Chris Bruijnes en Roland ten Klooster 35-40 min - Polls 40-45 min - Video: Consumer Insights 45-70 min - The State of Sustainable Packaging: drie innovatiesporen – Chris Bruijnes en Tom Szaky 70-118 min - Panel discussion: How to PackForward? 118-123 min - Slotopmerkingen en afsluiting |
