Plastic Strategy (2018)
Op 16 januari 2018 publiceerde de Europese Commissie de ‘European strategy for plastics in a circular economy’. De Plastic Strategy is onderdeel van het circulaire economie pakket van de EU en beschrijft de visie van de Europese Commissie op de toepassing van kunststof en een waardevollere bijdrage aan de circulaire economie van de Europese Unie.
Volgens die visie zijn in 2030 alle plastic verpakkingen zo ontworpen dat ze herbruikbaar of recyclebaar zijn. Vooralsnog zorgt dit voor een spanningsveld met de essentiële eisen, indien het voor de product-verpakkingscombinatie beter is om een niet-recyclebare verpakking te hebben. Ook vanuit bepaalde wet- en regelgeving (zoals voor geneesmiddelen) kan deze visie botsen met de praktijk. Andere uitgangspunten van het Europese beleid zijn meer recycling, minder CO2-uitstoot en de bestrijding van plastic afval in de oceanen (waaronder microplastics).
Wat betekent het voor bedrijven en verpakkingen?
Om een circulaire economie voor kunststoffen te realiseren in de toekomst, stelt de Europese Commissie verschillende maatregelen voor. Zo moeten de rendabiliteit en de kwaliteit van de recycling van kunststof omhoog. De gescheiden inzameling en de sortering van kunststof verpakkingsafval worden in heel Europa verbeterd, zodat recyclers een kwalitatief betere afvalstroom kunnen verwerken. Hiertoe wil de Europese Commissie dat er kwaliteitsstandaarden komen voor zowel gesorteerde als gerecyclede kunststoffen. Ook wil de Europese Commissie dat de verwerkingscapaciteit in Europa wordt uitgebreid.
Verder wil de Europese Commissie dat de toepassing van gerecycled content in nieuwe producten wordt gestimuleerd. Het doel is het aandeel gerecycled content in nieuwe producten te verhogen naar 10 miljoen ton in 2025. Verder stimuleert de Europese Commissie design for recycling. Door al in de ontwerpfase van verpakkingen rekening te houden met de afdank- en recyclingfase, kan een verpakking zo worden gemaakt dat deze beter recyclebaar is.
De Europese Commissie heeft specifiek voor eenmalig te gebruiken kunststoffen een aparte richtlijn opgesteld. Volgens de commissie belandt jaarlijks globaal tussen de 5 en 13 miljoen ton kunststof afval in de oceanen en zeeën (bron: Plastic Strategy). De commissie geeft aan dat circa de helft hiervan afkomstig is van kunststof wegwerpproducten. Door middel van verschillende maatregelen om de hoeveelheid single used plastics en verloren kunststof vistuig terug te dringen, wil de Europese Commissie bedrijven en de visserijsector aanzetten om duurzame alternatieven voor kunststof producten en -verpakkingen te ontwikkelen.
Stand van zaken
In september 2018 stemde het Europees Parlement in met de Plastic Strategy. Het parlement riep de Europese Commissie op om de strategie verder aan te scherpen en onder meer de volgende zaken te introduceren:
- Stel eisen aan de minimale inzet van gerecycled content in specifieke kunststof producten op de Europese markt.
- Kwaliteitsnormen voor gesorteerd kunststofafval en gerecycleerde kunststoffen, spoedig op te stellen.
- Ban microplastics uit die opzettelijk aan producten worden toegevoegd, net als oxo-degradeerbare kunststoffen (2020).
- Realiseer de aangekondigde herziening van de essentiële eisen daadwerkelijk voor 2021.
Daarnaast wordt benadrukt dat biologisch afbreekbare kunststoffen de transitie naar een circulaire economie kunnen helpen. Volgens het KIDV zijn deze materialen echter geen oplossing voor de plastic soep; evenmin kunnen ze als alternatief materiaal worden ingezet voor single use producten. Klik hier voor meer informatie over biologisch afbreekbare kunststof verpakkingen.