Nieuws

Preview Reusable Packaging Fair: herbruikbare wijnflessen

Publicatiedatum: 5 november 2024

Hoe kunnen we glasafval in de dranken- en voedingsindustrie minimaliseren? Je komt het te weten tijdens de Reusable Packaging Fair op 19 november: hier hosten Thijs Wester van PAKT en Sophie van der Zand van Walraven Sax samen een inspirerende sessie over hun pionierende werk met herbruikbare glazen wijnflessen. 

Preview Reusable Packaging Fair: herbruikbare wijnflessen

Door innovatief wassen, standaardisatie, en slimme logistiek lukt het PAKT en Walraven Sax samen om tot 50% CO₂ en 70% water besparen. Ontdek welke stappen zij nemen om nieuwe soorten herbruikbare verpakkingen grootschalig in de markt te zetten. 

Hi Thijs! Vertel eens: hoe is het project PAKT ontstaan? 

Thijs Wester: "Samen met Peter ben ik ongeveer drie jaar geleden begonnen met dit project. We hebben beiden een werktuigbouwkundige achtergrond en komen uit Eindhoven. Vanuit onze technische kennis wilden we iets maatschappelijk relevants doen.  

Dat begon eigenlijk heel simpel. We stonden bij de glasbak potten en flessen kapot te gooien en dachten: waarom gooien we dit eigenlijk kapot? De verpakking zelf is nog intact. We gebruiken met zijn allen heel veel verpakkingsglas en ondanks dat we het kunnen recyclen, is er nog steeds heel veel energie nodig om het kapotte glas om te smelten tot nieuw glas. We kwamen erachter dat als je het glas zou spoelen in plaats van omsmelten, je enorm veel energie en CO2 zou kunnen besparen.  

Het is extra onlogisch dat we dit systeem gewoon al jaren hebben voor bierflesjes, maar dat er geen vergelijkbaar systeem is voor ander verpakkingsglas.” 

Hoe komt het dat hergebruik van bierflesjes dan wel werkt, maar niet voor bijvoorbeeld wijnflessen of glazen potten? 

Thijs: "De bierindustrie heeft een paar dingen erg goed gedaan. Ten eerste hebben ze standaardisatie toegepast: alle bierflesjes en kratten hebben hetzelfde formaat. Daarnaast is de fles ontworpen om geschikt te zijn voor hergebruik: je kan de flesjes meer dan 40 keer omspoelen en opnieuw gebruiken. Ook de logistiek is geoptimaliseerd: je koopt een krat, levert het weer in, en de flesjes worden opnieuw gebruikt. Dit systeem werkt goed, al heeft de opkomst van speciaalbier dit wat gecompliceerder gemaakt. 

Bij producten zoals mayonaisepotten of pindakaaspotten ligt het anders. De markt is heel versnipperd. Niet elke verpakking kan even vaak hergebruikt worden en er is geen standaardisatie. Niemand koopt bijvoorbeeld pindakaas in een krat, je koopt vaak maar enkele verpakkingen tegelijkertijd." 

Hoe ziet de oplossing van PAKT er dan uit? 

Thijs: "Onze oplossing is simpel. We gaan naar de supermarkt en bieden daar een gestandaardiseerd krat aan, waar alle soorten glazen verpakkingen in verzameld kunnen worden. Dat krat gaat vervolgens naar PAKT, waar we de inhoud sorteren en wassen. Op palletniveau gaat het dan terug naar producenten zoals HAK, Flevosap of wijnhandelaren zoals Walraven Sax.” 

Hoe hebben jullie dit idee getest? 

Thijs: "We hebben het idee eerst samen met het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV) in een pilot gegoten. Toen die succesvol bleek hebben we een groter project opgezet met verschillende grote bedrijven, onder andere met Picnic, waar ze veel interesse toonden in onze oplossingen. Met PAKT hebben we daarna zelf een sorteer- en wasmachine gebouwd waarmee we de verpakkingen konden wassen en terugleveren. Het bleek een werkbare oplossing en kostte bovendien relatief weinig tijd en geld, maar we ontdekten ook dat het wassen van glas niet zo eenvoudig is. In Nederland doet de bierindustrie het wassen zelf, maar verder is er nog geen enkele partij die dit op grote schaal aanbiedt. Door de aandacht voor de pilot zijn we nu benaderd door partijen die onze oplossing verder wilden ontwikkelen." 

En wat bieden jullie nu aan als oplossing? 

Thijs: "Met onze wasfabriek in Woerden proberen we de kringloop zo klein mogelijk te maken. Hier wassen we glazen verpakkingen, kunststof bekers en kratten voor partijen die zelf hun logistieke keten kunnen opzetten. Een van de partijen waarmee we werken, is betrokken bij herbruikbare wijnflessen, wij zijn nu bezig met een poolsysteem voor deze flessen. De eerste stap was het kiezen van een geschikte fles. Daarbij werden we geholpen door Walraven Sax, een van onze partners, die zelf werken met een gecertificeerde wijnfles. Deze fles wordt nu door Walraven Sax landelijk uitgerold in de horeca onder de merknaam Green Trail. In plaats van in een doos, komt de wijn nu in een krat en dat slaat goed aan! Op dit moment is het nog vooral B2B, maar we kijken nu samen met Walraven Sax ook naar mogelijkheden om dit bij consumenten te introduceren." 

Hoe belangrijk was de samenwerking met KIDV? 

Thijs: "Het KIDV heeft met name in het begin een erg belangrijke rol gespeeld. Marcel (Keuenhof – nvdr) was een van de eersten die ons concept interessant vond en heeft geholpen om een pilot op te zetten. Hij heeft zijn netwerk en contacten met ons gedeeld, wat essentieel is geweest voor ons succes. Dat netwerk is ontzettend belangrijk geweest in dit hele proces." 

Hoe ziet de toekomst eruit voor PAKT en het hergebruik van glas? 

Thijs: "We zijn optimistisch. Met een landelijk systeem voor herbruikbare wijnflessen, waar ze in een statiegeldmachine kunnen ingeleverd wordenen in een krat terechtkomen, vereisen we minimale capaciteit van de retail. Daarmee kunnen we hopelijk af van eenmalig glas en toewerken naar een duurzamer systeem." 

En hoe zit het dan met de klant? We belden Sophie van Walraven Sax, die samen met Thijs op de Reusable Packaging Fair zal spreken. Walraven Sax werkt samen met PAKT aan een systeem voor herbruikbare wijnflessen.

Dag Sophie, hoe zijn jullie gestart met het idee voor herbruikbare wijnflessen?
Sophie: “We vonden het vreemd dat er al een goed werkend systeem voor herbruikbare bierflesjes bestond, maar dat wijnflessen nog steeds als eenmalig glas worden behandeld. Zo’n anderhalf jaar geleden zochten we daarom naar een bedrijf in Nederland dat wijnflessen kon wassen, maar dat bestond hier simpelweg nog niet. In Duitsland vonden we wel opties, maar dat zou betekenen dat we extra CO₂ uitstoten om de flessen telkens heen en weer te vervoeren. Uiteindelijk werden we doorverwezen naar PAKT, die toen net hier in Nederland gestart waren met het wassen van glazen verpakkingen."

Wat zijn voor jullie de voordelen van de overstap naar herbruikbare flessen? 
“We hebben de impact van het hergebruik laten doorrekenen door een gespecialiseerde partij en de uitkomst was verrassend positief. Met onze herbruikbare flessen besparen we maar liefst 50% op CO₂-uitstoot. We hebben daarbij gekeken naar het totale traject van wijngaard tot aan het hergebruiken van onze wijnfles. Onze flessen gaan minimaal 20 keer mee. Wat water betreft, besparen we 70% omdat we bij hergebruik alleen hoeven te spoelen, terwijl bij de productie van nieuwe flessen veel water nodig is.

Hoe verloopt het proces met PAKT precies?
“We verzamelen de gebruikte flessen in kratten van zes, die vervolgens worden opgehaald en naar PAKT worden gebracht. Daar worden ze gewassen, en daarna keren ze terug naar onze bottelarij. Op die manier creëren we een gesloten en duurzaam hergebruikssysteem."

"Na een intensief voortraject en uitgebreide pilot zijn we nu gekomen tot de definitieve herbruikbare fles. De wijnwereld is best wel traditioneel, dus het kan soms een uitdaging zijn om zo’n toekomstgerichte aanpak te omarmen. Maar wij geloven erin dat dit de juiste stap is en hopen dat het hergebruiken van wijnflessen net zo vanzelfsprekend zal worden als bij bierflesjes.

Tijdens de Reusable Packaging Fair op 19 november 2024 vertellen Thijs Wester van PAKT en Sophie van der Zand van Walraven Sax samen over het systeem dat ze hebben opgezet.

Wil jij graag deze en nog veel andere interessante sessies bijwonen? Boek dan nu je ticket op de website via deze link.