Packalicious community bouwt verder aan de toekomst van duurzaam verpakken

"Nieuwsgierigheid! Nieuwsgierigheid naar elkaar, naar de toekomst en de manieren die we in kunnen zetten om de toekomst te verkennen en te realiseren door vragen te stellen, te luisteren en te starten met experimenteren." Petra Veen, adviseur Kennisinfrastructuur bij KIDV, maakte hiermee tijdens de opening van de bijeenkomst de link naar de inzichten die de community opdeed tijdens de vorige Packalicious Live bijeenkomst op 21 november 2024. Op 11 februari bouwde de Packalicious-community, bestaande uit bedrijven en kennisinstellingen, hierop door door met elkaar vorm te geven aan het hoe. Hoe gaan we die toekomst bereiken, welke stappen kunnen we vandaag al zetten? Doel door doen is hierbij het uitgangspunt: exploreren door met elkaar aan de slag te gaan.

Future Tables in actie 

Verpakkingssystemen voor korte ketens van fruit, groenten en zuivel - Begeleiding: Else Boutkan 
Deze Future Table werkt met een design thinking-proces aan een duurzaam verpakkingssysteem voor een circulaire voedselketen. Op 21 november keek deze groep naar bestaande korte ketens en lokale voedselproductieomgevingen in nabijheid van ‘woon-consument-omgevingen', maar met opschaalbare verpakkingsoplossingen voor groenten, fruit en zuivel. Acties die daarbij benoemd zijn, zijn het in kaart brengen en bundelen van bestaande initiatieven in EU en leren van lokale distributiesystemen. Ook wordt er gekeken naar de technische innovaties op het gebied van lokale verwerking en/of uitgiftesystemen. De bij deze tafel aangesloten partijen komen, in plaats van 11 februari, op 25 maart online bijeen om dit proces verder op te pakken.  
 
Nieuwe inzamelsystemen voor verschillende soorten verpakkingen - Begeleiding: Patrick van Baal 
Deze groep heeft een toekomstperspectief geschetst die ze verder verkennen: Een schone stroom van rigide PP-verpakkingen (en PE-flexibels) voor mogelijke food-to-food recycling. De focus ligt hierbij op sortering door de consument. Begeleider Patrick gaf zelf het goede voorbeeld door vooraf een mini-experiment uit te voeren: hij verzamelde en sorteerde een maand lang al zijn eigen verpakkingen en bewaarde deze, om zicht te krijgen op zijn eigen verbruik en impact. 
 
Het stapeltje yoghurtbakjes en drankenkartons diende als conversation starter op 11 februari met de hoe-vraag: Hoe kunnen we door de consument gefaciliteerde schone stromen realiseren? Aan deze table werden sorteerprocessen in kaart gebracht, gevolgd door een werksessie over het bevorderen van recyclinggedrag. De aanwezigen probeerden uit te werken hoe je consumenten kunt instrueren en stimuleren om nieuw bedachte sorteerprocessen op de juiste wijze uit te voeren. 

Om hun inzichten te testen mikt deze future table als volgende stap op een experiment waarmee beter inzicht verkregen kan worden in sorteergedrag en behoeften bij consumenten. 

Toepassingen van hernieuwbare materialen en infrastructuur voor end-of-life - Begeleiding: Marieke Lenders 
In een eerdere Packalicious-bijeenkomst bespraken de deelnemers aan deze tafel de uitdagingen en kansen van hernieuwbare materialen. Op basis van deze discussie concentreert de groep zich op bio-based recyclebare en biologisch afbreekbare hernieuwbare materialen. Op 11 februari werkten de deelnemers de eerdere discussie en conclusies verder uit en werkten ze aan een actieplan voor 2025. Ze kregen daarbij ook twee inspiratiesessies: Hao Doan, Sustainability & Impact Leader bij NOTPLA  presenteerde over pilots voor closed-loop composting routes. Corinne van Noordende, lecturer & researcher at NHL Stenden presenteerde over sorteertesten en de impact daarvan op hernieuwbare materialen.  
 
De aandacht binnen deze Future table zal de komende tijd gaan naar het inzichtelijk maken van de toepassingsmogelijkheden van hernieuwbare materialen voor verpakkingen en de kansen, uitdagingen en dilemma's om deze materialen in te zetten in de praktijk. Beide worden als basis gebruikt voor het ontwikkelen van een visie op biobased verpakkingen. Ook is het idee ontstaan voor een aantal onderzoeken die in lijn zijn met onderzoek dat Biobased Circular wil uitvoeren. 1) Potentieel en de mogelijke businesscases rondom compostables, 2) uitdagingen en oplossingen voor composteren, 3) de potentie van bio-based polyesters. Op het derde punt loopt al een groot onderzoek door Biobased Circular. Voor deze concrete stappen zullen het KIDV en Biobased Circular nauwer samenwerken.    

Standaardisering en de toekomst van branding en shopping - Begeleiding: Gijs Langeveld 
Deze Future Table verkent standaardisatie van verpakkingen, zowel qua product, formaat als materiaal en ontwerpt experimenten om stapsgewijs te verkennen hoe de supermarkt van de toekomst, die de behoefte aan informatie en branding op verpakkingen elimineert of vermindert, eruitziet. 

Op 11 februari dook de groep in standaardisatie van verpakkingen en de toepassing van marketingtechnieken in een supermarktomgeving, zoals Augmented en Virtual Reality, Display Screens, Internet of Packaging en Personal Assistence. Er werden verschillende voorbeelden besproken, zoals een Chinese supermarkt waar veel dingen automatisch gebeuren en waar inspiratie te halen valt rond verpakken of níet verpakken. De deelnemers volgden ook een inspirerende kennissessie: Stephanie Ribbers van HAS Green Academy kwam vertellen over de kansen die ontstaan bij consumentenonderzoek met eyetracking brillen. 

Joska Sesink van Lidl was aanwezig: “Het was heel inspirerend om de beperkingen van de dagelijkse praktijk los te laten en na te denken over de toekomst van verpakkingen. Door standaardisatie van verpakkingsmaterialen kunnen we een homogenere recycling (of reuse!) stroom creëren, wat weer leidt tot hoogwaardiger en beter inzetbaar recyclaat. Hiervoor hebben we de hele keten nodig.” 

Acties voor deze tafel zijn het inzichtelijk maken van de verschillende onderzoeken die zijn uitgevoerd of lopen op het gebied van standaardisering. Ook is er behoefte aan het verder verkennen en inzichtelijk maken van nieuwe technologieen op het gebied van branding en van welke experimenten er reeds lopen. Er wordt gekeken naar de oprichting van een Graduation Lab om onderzoek op te starten en terug te koppelen. 

Kansen voor concentraten voor producenten van vloeibare producten - Begeleiding: Hilde Beugelink 
Deze groep verkent de mogelijkheden van geconcentreerde producten als duurzame productinnovatie. De focus ligt op het ontwikkelen van innovatieve en duurzame product-verpakkingscombinaties en het stimuleren van producenten van meestal vloeibare producten om de overstap naar concentraten te maken. Zoals een van de deelnemers zegt: “For future packaging developers this is a huge opportunity.”  

Bij deze sessie ging de groep dieper in op de onderwerpen klantgedrag en -acceptatie, productie van concentraten en marketing van concentraten. Lise Magnier, universitair hoofddocent Design for Sustainable Behavior Change – TUDelf, gaf aan deze table een inspiratiesessie over consumentenacceptatie van duurzame verpakkingsinnovaties. 

Vervolgens werd gewerkt aan gezamenlijke uitdagingen door samenwerking rond onderzoeksvragen en pilots op te zetten. Deze table had het met name over een eigen community of practice opzetten, specifiek gericht op concentraat. Daarnaast wordt gekeken naar kansen om een eigen dashboard of website op te zetten waar campagnes opgezet kunnen worden om concentraten aan te jagen en bekend te maken bij producenten of importeurs. 

Inspiratiesessies en verdere uitwerking

Na de lunch werkten de future tables verder aan hun actieplannen voor 2025. Om kruisbestuiving tussen de verschillende tafels verder te bewerkstellingen, woonden de deelnemers ook inspiratiesessies van andere future tables bij. De kracht van de innovatieroutes is tenslotte dat ze op zichzelf verkend kunnen worden maar tegelijkertijd heel sterk met elkaar samenhangen. Juist de verbinding tussen deze routes leidt tot nieuwe, intrinsiek duurzame verpakkingssystemen.  

De inspiratiesessies op Packalicious waren:  
Sorting pilots and implications for renewable materials by Corinne van Noordende, lecturer & researcher at NHL Stenden

Dissappearing packaging by Hao Doan, Sustainability & Impact Leader at NOTPLA 

Consumer research with eye tracking glasses by Stephanie Ribbers, lecturer & researcher at HAS Green Academy

Consumer acceptance of sustainable packaging innovations by Lise Magnier, Associate Professor of Design for Sustainable Behaviour Change – TUDelft 

“Het belang van deze community is om tot een plan van aanpak te komen waaraan we in gezamenlijkheid, met de leden van de community, kunnen werken. Door de interactie tussen het verpakkend bedrijfsleven, ketenpartijen en kennisinstellingen te faciliteren zien we samenwerkingen ontstaan die ons helpen in het verkennen van de toekomst. Vraagstukken die opgepakt kunnen worden door Hogescholen en Universiteiten in samenwerking met het verpakkend bedrijfsleven. Zo gaan bijvoorbeeld drie studenten van de HAS Green Academy ons helpen bij het in kaart brengen van de toepassingsmogelijkheden voor nieuwe materialen.”, aldus Petra Veen. 

De komende weken gaan de procesbegeleiders aan de slag met alle input opgedaan tijdens de dag. Ze zullen hierbij reflectie vragen van de deelnemers. We werken toe naar een concreet plan van aanpak per Future table waar we in 2025 mee van start gaan. In de tussentijd wordt er ook hard gewerkt aan het bouwen van een platform waar we kennis en inspiratie met elkaar kunnen delen.  

Geïnteresseerd? 

Ben jij brand owner of retailer, durf je te experimenteren en samen te werken en wil je ook deel uitmaken van deze community van toonaangevende kennisinstellingen en bedrijven, neem dan contact op met Petra Veen, p.veen@kidv.nl. Samen plaveien we de weg naar intrinsiek duurzaam verpakken!